Van der Heem - Machine Onderhoudsdienst

Onderstaand artikel is gepubliceerd in het VDH-tje Nr. 580 van 3 januari 1959. Het is een van de artikelen in de serie 'Uit de VDH-keuken', deze artikelen verschenen met enige regelmaat in het personeelsblaadje. Zij werden geschreven door de desbetreffende afdelings-chefs, in dit geval de heer A.C. van Gaalen.

Deze keer iets over de Machine-onderhoudsdienst; in ons bedrijf een kleine afdeling, die echter met bijna alle afdelingen moet samenwerken om de produktie zo gunstig mogelijk te laten verlopen.

Deze dienst verzorgt zowel de installatie als het onderhoud en de revisie van de machines en verleent zo nodig hulp bij moeilijkheden met de fabricage, wanneer de machine daarbij een belangrijke rol speelt.

Voor het dagelijks onderhoud is een machinesmeerder in dienst, die ervoor zorgt, dat de machines de juiste hoeveelheid van de juiste olie of vetsoort krijgen.

Het meeste contact bestaat uiteraard met die afdelingen, waar veel gereedschapswerktuigen zijn geplaatst, zoals in de Zagerij, Draaierij, Plaatbewerking, Gereedschapmakerij, enz. In al deze afdelingen is een uitgebreid machinepark van verspanende en niet verspanende machines aanwezig voor het vervaardigen van de onderdelen en de gereedschappen voor onze produkten.

Dat er herhaaldelijk gestunt en geimproviseerd moet worden is vanzelfsprekend, aangezien storingen in het algemeen niet de gewoonte hebben zich van tevoren aan te kondigen. De storing aan één machine kan tot gevolg hebben, dat ook andere buiten bedrijf komen. Een eenvoudige mechanische storing kan door de afdeling zelf worden opgelost, hoewel dan toch meestal nog contact met het Grondstoffenmagazijn nodig is voor het snel verkrijgen van materialen.

Speelt de elektrische installatie bij de reparatie een rol, dan dient er met de afdeling Huisvesting te worden samengewerkt, die het afkoppelen en later weer aansluiten op het elektrische net verzorgt en zo nodig de reparaties aan de elektrische apparatuur uitvoert.

Een belangrijk onderdeel van het onderhoud van de machines is het kogellager. In het algemeen hebben de leveranciers, in Nederland behoorlijke voorraden, zodat onze eigen voorraden niet te groot behoeven te zijn. Toch komt men wel eens tot verrassingen als blijkt dat een Amerikaanse machine een kogellager met speciale afmetingen heeft en dat dit lager in heel Europa niet te koop is. In dat geval zorgt onze afdeling Inkoop ervoor, dat dit lager zo nodig per vliegtuig uit Amerika komt, waar het slechts een dag of veertien kost.

Voor de zeer nauwkeurige machines worden de speciale lagers van tevoren besteld en wordt zo nodig de hulp van de monteur van de fabriek ingeroepen om bij de montage behulpzaam te zijn. Als van de Hauser coördinaten-slijpmachine de onrondheid van de geslepen gaten groter dan 1 micron (een duizendste millimeter!) begint te worden, wordt men in de afdeling onrustig en het zal dan spoedig nodig zijn nieuwe lagers te monteren.

Indien mogelijk worden bij reparaties onderdelen bij de fabrikant van de machine besteld, vooral wanneer deze belooft snel te leveren. Dat leidt wel eens tot verrassingen, wanneer de beloofde vijf weken zes maanden worden.

Bij de aanmaak van nieuwe onderdelen ter vervanging van versleten delen, worden de schetsen hiervoor door de mensen zelf gemaakt. De machinale bewerkingen worden als regel in de afdeling zelf verricht, doch door de beperkte inrichting van de afdeling moet dikwijls de hulp van de Gereedschapmakerij en zelfs van derden worden ingeroepen. In ieder geval moet het harden en slijpen worden uitbesteed.

Regelmatig ondergaan machines een volledige revisie. Behalve dat getracht wordt de machine minstens weer zo goed te maken als hij oorspronkelijk was, probeert men constructieve verbeteringen aan te brengen, waardoor later minder onderhoud nodig zal zijn. Bij deze revisies dient geregeld werk buiten de deur te geschieden, daar het voordeliger is de geleidingen van machines te laten schaven of slijpen, dan te proberen deze met de hand bij te werken. Bij de revisie van de fineerpers daarentegen, waar men eerst van plan was de gespecialiseerde en goed ingerichte leverancier voor de bewerkingen in te schakelen, bleek dat men door een goede samenwerking tussen Fineerderij, Gereedschapmakerij, Draaierij en Onderhoudsdienst, veel voordeliger en sneller klaar kwam. Dit was een revisie die nodig was nadat de machine ruim 22 jaar in bedrijf was geweest.

Met dit korte overzicht en deze voorbeelden hoop ik dat men nog beter inzicht heeft gekregen in de taak van de Onderhoudsdienst en dat wij hierdoor met uw medewerking nog betere service kunnen geven.

VDH