|
Van der Heem N.V. en aanverwante bedrijven - Den Haag, Utrecht en Sneek |
||
|
Uit de VDH-keuken: Metawa - Utrecht door H.J. van den Broek |
|
|
| Onderstaand artikel is gepubliceerd in het VDH-tje Nr. 681 van 3 februari 1961. Het is een van de artikelen in de serie 'Uit de VDH-keuken', deze artikelen verschenen met enige regelmaat in het personeelsblaadje. Zij werden geschreven door de desbetreffende afdelings-chefs, in dit geval de heer H.J. van den Broek. | ||
|
We zullen beginnen u te vertellen wat onder de naam "Metawa"
schuilgaat. Zoals de naam al enigszins doet vermoeden, is het een
verzamelnaam voor de afdelingen Gereedschapmakerij, Draaierij en
Stamperij, ook wel plaatbewerking (of plaatwerkerij) ge noemd. Van
deze afdelingen nu zullen wij u de voornaamste gegevens beschrijven
en wel te beginnen bij de draaierij.
De afdeling draaierij is eigenlijk opgebouwd uit twee afdelingen, namelijk de afdeling, waar de onderdelen voor onze huishoudelijke apparaten worden bewerkt (gedraaid, geboord, enz.) en de zogenaamde tramodraaierij. Dit is een afdeling waar de onderdelen van de transmissie- en synchromotoren worden vervaardigd. Splitsing van deze afdelingen was noodzakelijk, aangezien de bewerkingseisen en verlangde nauwkeurigheid te opzichte van andere apparaten nogal uiteen lopen. Maar hierdoor was het ook mogelijk de mensen gelegenheid te geven zich meer te specialiseren en daarmede tot prestaties te komen, die in het begin als bijna niet te verwezenlijken bekend stonden. Wij denken hierbij aan draaitoleranties van 0,01 mm en kleiner. In deze afdeling worden ook de rotoren en statoren van de tramo's en synchro's samengesteld. Vooral dit laatste eist veel aandacht en vaardigheid, aangezien diverse zeer kleine afwijkingen hierbij niet direct gecontroleerd kunnen worden en dikwijls pas bij de eindmontage- of controle aan het licht komen. Ook het aanmaken van de synchrohuizen en schilden, die eveneens in deze afdeling worden gefabriceerd, vragen aandacht en vaardigheid, aangezien het hier weer om zeer kleine toleranties gaat, die eigenlijk alleen met een slijpbewerking aan te houden zijn en nu op draaibanken worden gerealiseerd. Wanneer wij nu overgaan naar de afdeling draaierij voor de huishoudelijke apparaten, zien wij direct dat het aantal produkten dat hier bewerkt wordt veel groter is. Tevens lopen hier de werkzaamheden meer uiteen; om er maar eens een paar te noemen; men heeft hier o.a. revolverbanken, produktiedraaibanken, slijpmachines, tandwielen, een unit- en rotorenhoek.
In deze "rotorenhoek" (zie foto), is het door speciale opstelling van de pers, met erop aansluitend een 3-tal slijpmachines, mogelijk geworden ruim 8.000 rotoren per week samen te stellen en geheel te slijpen.
De tandwielunit bestaat uit 3 machines, waarop de tand- en schroefwielen voor onze HBM's en ventilatoren worden vervaardigd, alsook de rotorassen van de HBM's, alleen natuurlijk wat het vertangtinggedeelte betreft. Door de regelmatige toename van de produktie voor speciaal de HBM's is het o.a. noodzakelijk gebleken, deze unit uit te breiden. Zo werden hiervoor bestellingen geplaatst van: Fellow tandwielsteekmachines en een zogenaamde Micron- freesbank. Deze machines hopen wij in de eerste helft van 1961 in gebruik te kunnen stellen. Bovenstaande foto geeft u een klein beeld van deze unit. Onder de afdeling Draaierij ressorteert ook het zogenaamde paviljoen, alwaar de transfermachine is opgesteld. Deze machine, die men enigszins kan vergelijken met een 4-spillige kotterbank, maakt het mogelijk om de schilden, benodigd voor onze diverse stofzuigermotoren, in grote aantallen en met grote nauwkeurigheid te draaien.
Met deze machine is het onder andere mogelijk, een set schilden voor onze stofzuigermotoren in 20 seconden volledig te draaien. Enkele andere gegevens van deze machines zijn: toerentallen 1500-3000; omschakelen tijdens een bewerking op hoger of lager toerental geschiedt geheel automatisch al naar gewenst is, in verband met de te draaien diameter. De aanzet voor elke eenheid is eveneens automatisch instelbaar bij het overgaan op een ander toerental. Al met al een machine, waar niet alleen wij, maar ook de leverancier trots op kan zijn. Van dezelfde leverancier verwachten wij midden 1961 nog een "assenautomaat". De bedoeling van deze machine is het kant en klaar bewerken van onze rotorassen, hetgeen nu nog in diverse opspanningen moet geschieden. Hierdoor kan dan ook het slijpen van de passingen vervallen. Dit laatste alleen vergt momenteel nog driemaal opspannen. Dit waren dus enige gezichtspunten op de afdelingen draaierij en deze nu achter ons latend, stappen wij over naar de afdeling Stamperij. In tegenstelling tot de afdeling Draaierij, welke een verspanende afdeling is, kunnen wij de afdeling Stamperij zien als de afdeling van de spaanloze vormgeving. Ook deze afdeling heeft in de gestage groei van de fabriek Utrecht haar deel gekregen. Wat dit betreft spreken cijfers wel de meest duidelijke taal. Zo is deze afdeling het laatste jaar uitgebreid met circa 8 nieuwe persen, waaronder een nieuwe hydraulische trekpers met een zeer moderne strokenbeveiliging. Door deze beveiliging is het risico op ongelukken wel tot een minimum teruggebracht. Om u een eenvoudig beeld te geven van de nauwkeurigheid van deze beveiliging: deze treedt al in werking wanneer het "strokengordijn" door bij voorbeeld sigarettenrook wordt onderbroken. Verdere gegeven van deze pers zijn onder andere tonnage, 60 ton. Deze druk is op elke gewenste waarde instelbaar, zodat niet met een hogere druk gewerkt moet worden, dan eigenlijk noodzakelijk is voor een bepaald produkt. Dit voorkomt onnodige slijtage van de machine. Tevens is de plooihouderdruk afleesbaar in te stellen van 0-25 ton. Eveneens is het mogelijk deze druk via een lineaal een verloop te geven al naar gewenst is tijdens de arbeidsgang. Verdere gegevens over deze afdeling zijn: Aantal persen; plm. 30 met tonnages variėrend van 6 tot 200 ton. Bij een Stamperij van enig formaat behoort natuurlijk altijd een opbergplaats voor de stempels en andere gereedschappen. Als derde afdeling, die van de naam Metawa deel uitmaakt, noemen wij de gereedschapmakerij. In deze afdeling worden zowel de nieuwe gereedschappen aangemaakt, als ook de nodige reparaties en wijzigingen aan reeds in gebruik zijnde gereedschappen uitgevoerd. Als onderdeel van deze afdeling noemen wij de opleiding of Bedrijfsschool. Hier worden jongelui in de gelegenheid gesteld zich in het gereedschap- of stempelmaken te bekwamen en krijgen ze de kans na het doorlopen van een 2 ą 3-jarige cursus het Bemeteldiploma te behalen. De afdeling Gereedschapmakerij kan men in 2 groepen splitsen: het machinale werk en het bankwerk. In de eerste groep, het machinale werk, zijn de werkzaamheden sterk gespecialiseerd. Men heeft hier dus draaiers, fraisers, slijpers, enz. terwijl het bankwerk het eigenlijke handwerk omvat. Vooral de handvaardigheid speelt hierbij een grote rol. Al met al twee groepen, die alleen door een juiste taakopvatting, gezamenlijk tot een prestatie van de eerste orde kunnen komen. Als onderdeel van de gereedschapmakerij willen wij verder nog melden de controle-meetkamer, waar de gereedschappen geheel worden gecontroleerd, meetgereedschappen worden ingesteld en zonodig opgeborgen. Van hieruit worden ook de diverse meetopstellingen in het bedrijf dagelijks gecontroleerd op afwijkingen, enz. Tevens kunnen in de meetkamer metingen worden verricht, die door omstandigheden in de werkplaats niet uitvoerbaar zijn.
|
||
|
De hierboven geplaatste foto's zijn overgenomen uit 'het V.D.H.-tje' en van zeer middelmatige kwaliteit. Is iemand in het bezit van originele afdrukken (of negatieven) dan wil de webmaster hier graag een scan van ontvangen. |
||
|
VDH |
||
