Van der Heem - Marifoon

Degenen die er direct bij betrokken zijn, weten uiteraard dat wij dezer dagen gestart zijn met de produktie van enkele honderden marifoons, in de wandeling wel portofoons genoemd. Dat de naam portofoon wordt gebruikt, is niet verwonderlijk als men weet dat de door de gemeenteraad van Rotterdam bij ons bestelde marifoons dienen ter vervanging van de vroeger door ons aan Rotterdam geleverde portofoons. Uiterlijk lijken de apparaten wat op elkaar, maar hierbij houdt de vergelijking dan ook grotendeels op. Om een voorbeeld te noemen: de oude portofoon weegt meer dan 10 kg en de nieuwe maar 3 kg.

De marifoon, type HTC 3307, werd ontwikkeld volgens door de PTT opgestelde specificaties. Met de aflevering van de apparaten zal begin volgend jaar worden gestart. De gemeente heeft zich voor de keuze van de fabrikant laten adviseren door het Nederlands Radar Proefstation te Noordwijk.

De apparaten zullen worden gebruikt voor het contact tussen de loodsen en de bedienende employés op de radarposten langs de Nieuwe Waterweg. Met de invoering van de HTC 3307 zal de kanaalindeling worden aangehouden, zoals die werd vastgesteld door de Haagse Conferentie in 1957. Op het ogenblik bestaat nog de ongewenste situatie, dat de employé op een radarpost tegelijk op twee verschillende kanalen uitzendt, omdat bij de schepen de nieuwe en door de loodsen de oude kanaalindeling wordt gebruikt. Als aan het eind van 1967 de nieuwe marifoons zullen zijn afgeleverd, worden de vast opgestelde zenders die op de oude kanalen werken afgeschaft.

Nieuwe kanaalindeling.

Aan de opsomming van allerlei technische gegevens zullen wij in dit verband even voorbijgaan. Interessant is te vermelden dat elk kanaal zijn eigen bestemming heeft. Zo zijn er radarkanalen, die voor de beloodsing bestemd zijn, rivierkanalen voor openbaar gebruik, enkele kanalen voor communicatie voor de schepen onderling en een speciaal kanaal voor communicatie tussen sleepboten.

Praktisch gebruik.

Wanneer de loods aan boord van een te beloodsen schip komt, draagt hij de marifoon in speciale leren tas met zich mee. Behalve de marifoon zijn hierin ook de telemicrofoon en de antennes met aansluitkabel opgeborgen. De loods kan het toestel bedienen terwijl het in de tas zit. De marifoon in tas blijft – indien de situatie zich voordoet – op het water drijven. Hiertoe zijn in de tas speciale vulstukken aangebracht.

Het aansluiten van de contactstop van de telemicrofoon aan het apparaat schakelt tevens de voedingsspanning in. Door het bedienen van de drukschakelaar op de microfoon wordt de zender in werking gesteld. Na loslaten werkt de ontvanger weer en kan via de microfoon, die dan als telefoon dienst doet en via de luidspreker worden geluisterd.

Bij het binnenloodsen van een schip kan de loods zich vrij over de brug bewegen, omdat het telemicrofoonsnoer 7 meter lang is. De kapitein van het schip kan dan de berichten via de luidspreker van de portofoon beluisteren.

In normale gevallen zal de loods gebruik maken van de dipoolantenne, die met een eenvoudige klem op de reling bevestigd wordt, maar in geval van nood, zoals bij een kapotte antennekabel of grote haast bij op- en aftuigen, kan een van de antennesprieten direct op de portofoon gemonteerd worden.

De HTC 3307 is in een volledig waterdicht, aluminium huis gemonteerd; de luidspreker is in een afzonderlijk compartiment ondergebracht en aan de voorzijde afgesloten met een waterdicht vlies.

Beproevingen.

De marifoon moet "er wel tegen kunnen", zoals wij dat plegen te noemen, want met het prototype heeft de PTT enkele proeven gedaan, die een goed idee geven van de mechanische kwaliteiten van de marifoon. Deze proeven zijn:

a. Trillen gedurende 8 minuten bij een amplitude van 1,6 mm over een frequentiegebied van 0 tot 25 Hz. Tijdens deze proef moest het apparaat werken. Deze proef werd driemaal gedaan in drie onderling loodrechte richtingen.

b. Het apparaat moest 500 maal een val ondergaan van een hoogte van 25 mm in een tempo van drie maal per seconde.

c. De marifoon moest in tas verpakt vijfmaal een val van 60 cm hoogte op een vlakke stalen plaat kunnen weerstaan.

Voorts werd het apparaat onderzocht op werking bij een temperatuur van -15° en bij +45° C. Onder deze omstandigheden moest aan de werkingsduur van tien uur, met gedurende 20% van deze tijd zenden, worden voldaan. Om deze reden was het noodzakelijk om Ni-Cd-cellen te gebruiken in plaats van droge batterijen.

Tenslotte werd de waterdichtheid beproefd door een slagregenproef en een verblijf van 28 dagen in een omgeving van zeewater.

Door het voldoen aan al deze beproevingen is het apparaat geschikt gebleken voor tal van instanties, waar communicatie onder alle mogelijke weersomstandigheden moet plaats vinden.

Wij hebben met het vorenstaande een korte beschrijving willen geven van dit produkt. Duidelijk is dat dit voor technici een onvolledig beeld is. Onze technici die er meer van willen weten kunnen hun hart ophalen aan de uitvoerige technische beschrijving die in het blad Elektronica voorkomt, nummer 454 van deze jaargang. (1966)

Bovenstaand een deel van het inwendige.

Met dank aan de heer C. Verweij voor het beschikbaar stellen van de foto's.

Zie ook Marifoon HTC 2305

VDH