Van der Heem N.V. 

en aanverwante bedrijven - Den Haag, Utrecht en Sneek
 

Home

Historie

ERRES producten

Professionele apparatuur

Solex

ENAF, Indoheem, etc.

Diverse info

Foto's

Logo's

Links

Oproepen en berichten

Sitemap

Verantwoording

Otto van Tussenbroek

 

(1882 - 1957)

De kunstenaar en kunstcriticus Otto van Tussenbroek, is geboren te Leiden op 5 februari 1882 en overleden te Blaricum op 6 april 1957. Bij de verzamelaars van vooroorlogse ERRES radio's zal de naam van Otto van Tussenbroek een bekende klank hebben. Het meest bekende ontwerp van zijn hand is wel de KY 107, hoewel het eerste toestel dat hij ontwierp, qua uiterlijk, de KY 103 was. 

In het kritische stukje 'Het uiterlijk der radiotoestellen' in het tijdschrift 'De groene Amsterdammer' gaf de ontwerper en criticus Otto van Tussenbroek zijn mening over de vormgeving van radiotoestellen. Van Tussenbroek stak zijn negatieve oordeel niet onder stoelen of banken:  
"Hoezeer te betreuren is het onmiskenbaar feit dat bij den uitwendigen bouw van dat 'wonder van den nieuwen tijd' de goede smaak meerendeels toch zoo jammerlijk in het gedrang komt! Als men de dorpstimmermanachtige kastjes beziet, met karakterlooze deurtjes en paneelen, met knoppen en scharnieren; als men een hoekig gevormde luidspreker op de markt stelt zoo dat het ding er uit ziet alsof hij zit op een laag armstoeltje met leuningen aan weerszijden die ... geen leuningen zijn; als men bedenkt hoe anders dit alles toch zou kunnen wezen, dan blijft een dood-nuchter, volkomen zakelijk toestel zonder al die zoogenaamde verfraaiingen heel wat aantrekkelijker en het is inderdaad te hopen dat men den uiterlijken vorm der "aankleeding" meer en meer moge doen ingesteld zijn op de schoonheid van het mechanisme, dat helaas maar al te zeer aan het oog onttrokken wordt! ...Want zooals het tot nog toe is, dient te worden gezegd dat vorm en inhoud aan elkander in de meeste gevallen volkomen vijandig zijn..."

 

Onderstaand artikel verscheen in de krant 'Het Vaderland' van 30 augustus 1929.

RADIO EN DE TOEGEPASTE KUNST.

Meer dan tot nu toe het geval was, zullen handel en kunst elkaar in de toekomst ontmoeten en het zal in de eerste plaats de handelaar, de koopman of de industrieel zijn, die uit welbegrepen eigenbelang die samenwerking zoeken.

In de toekomst zal men trachten ook het uiterlijk van het artikel, dat men verhandelt, zoodanig aesthetisch te verzorgen, dat het tot koopen noopt en dat het artikel daardoor reeds een zekere hoogere waarde verkrijgt. Kunstenaars van naam verleenen op verschillend terrein in deze richting hun medewerking.

Het stemt tot verheugenis, dat eveneens in de radio-industrie – zoo betrekkelijk jong nog – in die richting wordt gewerkt. Als voorbeeld daarvan mogen wij wel noemen de samenwerking die tusschen den bekenden Otto van Tussenbroek en ERRES Radio tot stand is gekomen.

Het zal trouwens wel duidelijk zijn geworden, dat ook op dit gebied het streven meer en meer veld wint, welk streven zich uit in het meer of minder wel geslaagde, in elk geval verzorgde uiterlijk van radio-apparaten.

 

Otto van Tussenbroek was begonnen als schilder en graficus te Laren, waar hij deel uitmaakte van de schildersgroep De Tien. Al spoedig begon hij ook ontwerpen te maken, vooral grafisch werk als etiketten, boekomslagen en verpakkingen. In 1918 werd Van Tussenbroek directeur van het in Haarlem gevestigde Museum voor Kunstnijverheid. Al in 1923 nam hij ontslag omdat hij zich niet meer met het door het bestuur voorgestelde budget kon verenigen.

Niet alleen heeft Van Tussenbroek in de dertiger jaren vele radio's ontworpen voor Van der Heem en Stokvis, ook heeft hij in 1935 de SZ 3 stofzuiger ontworpen. Het eerste 'torpedo'-model.

ERRES  KY 103

ERRES  KY 107

ERRES  SZ 3

Tot hoe lang Van Tussenbroek radio-exterieurs heeft ontworpen voor Van der Heem is moeilijk te achterhalen, vermoedelijke tot ca. 1936. Dat hij ook in latere jaren nog erg kritisch was wat het uiterlijk van radio's betreft moge blijken uit het volgende citaat, uit zijn boek (1955) 'Interieur voor de kleine woning':

'Er is een geijkt schema, dat zich telkens herhaalt en dat men als belangstellend voorbijganger en toeschouwer onmiddellijk herkent: de tafel met vier of meer stoelen er omheen is precies in het midden van de kamer neergezet en zelden bij het raam geplaatst; het buffet of dressoir is tegen een der wanden aangeschoven; daar staat het tafeltje met het protserige radiotoestel;' (enz., enz.)

Had hij misschien de ERRES KY 549 gezien? Met de afmetingen 71 x 26,4 x 43,9 cm (BxDxH) en een gewicht van ca. 17 kg!

Enkele titels van, door Otto van Tussenbroek geschreven boeken: 'Wonen, werken, rusten', 'Ruimte, vorm, sfeer in het binnenhuis', 'Gebruiks- en siervoorwerpen in het binnenhuis', 'Interieur van de kleine woning', 'Achter blinkende vensters', 'De arbeid als onderwerp in de beeldende kunst' en nog vele andere.

Bronnen: 'De groene Amsterdammer', 'Het Vaderland', 'Het elektrische huis', Koninklijke Bibliotheek.

VDH