|
Van der Heem N.V. en aanverwante bedrijven - Den Haag, Utrecht en Sneek |
||
|
Restauratieverslag ERRES KY 483
|
|
|
|
Hieronder treft u het vierde restauratieverslag aan van een ERRES Radio op deze site. Hopelijk zullen er nog vele volgen. Voor meer info zie onderaan de pagina. |
||
|
Herstel van een E
RRES KY 483
door Hans op den Camp
Onlangs
kocht ik via Marktplaats een zwaar gehavende Erres KY483.
Persoonlijk vind ik dit een van de mooiste bakelieten
toestelletjes van rond 1950 en om
die reden heb besloten om deze pas aangeschafte opknapper een
schoonheidsbehandeling te geven.
Ik heb al eens eerder zo'n Erresje gerestaureerd en vind het steeds een uitdaging om zo'n oudje weer netjes te maken. Vorige week kwam de "dennenappel" per post aan en het is altijd weer een verrassing als de doos open gaat...... |
||
|
* |
||
|
Zo op het eerste gezicht lijkt
het nog wat, maar er zit een barst in het schaaltje en het kastje is
er na een flinke stuiterpartij niet mooier op geworden:
|
||
|
 |
||
|
* En als we de camera nog verder draaien wordt het drama duidelijk: |
||
|
* |
||
|
Het kastje is superslordig in elkaar
gelijmd en dat moet gewoon veel beter kunnen!
Daarom is eerst het chassis en de luidspreker uit de kast gehaald en laat ik het kastje maar eens een poosje weken in thinner, zodat de oude lijm helemaal oplost en het mooie werk kan beginnen. En hopelijk heeft Ben Dijkman nog een nieuw zenderschaaltje in voorraad.
Ik wist van te voren dat het kastje
zo beschadigd was, maar daar was de prijs ook naar. Ik vond het
een uitdaging om zo'n radiootje dat je niet vaak tegenkomt
weer netjes te maken. Wel eens vaker
heb ik een bakelieten radiokast gerepareerd, maar nog nooit een in
zo’n slechte staat als deze Erres.
Inmiddels is de oude lijm geheel opgelost in de thinner en kan het in elkaar passen van de losse delen met in kleur gemaakte 2-componentenhars beginnen. |
||
|
* |
||
|
Inmiddels is de
legpuzzel met 2-componenten kunstharslijm weer in elkaar gelijmd en
gelukkig pasten alle stukjes naadloos tot een origineel geheel. |
||
|
* |
||
|
Natuurlijk is het niet echt en de
voor eeuwig weggesprongen stukjes bakeliet kunnen nooit meer
vervangen worden door echt bakeliet, maar je kunt bij de
restauratie van deze Erres KY483 sloopradio proberen om het
origineel zo veel mogelijk te benaderen. En als je het kastje in
de staat van nu vergelijkt met hoe het eerder was, dan moet je
toch toegeven dat er vooruitgang is geboekt?
Inmiddels is het kastje al weer toonbaar geworden. In ieder geval een heel stuk beter dan het was. Maar door het noodzakelijke slijp- en polijstwerk is er zoveel verschil in glans ontstaan dat ik er niet onderuit kom om er een paar laagjes blanke lak op te spuiten. |
||
|
* |
||
|
Het veel te nieuwe uiterlijk
verdwijnt als sneeuw voor de zon door het kastje na volledige
uitharding van de blanke laklaag met Commandant 4 te poetsen.
Nu nog 4 teercondensators en een ontkoppelelco vervangen en dan is ook het chassis weer in orde.
Er zijn vele soorten kunsthars te
koop, elk voor zijn eigen toepassing. Denk maar eens aan
reparatiesets voor polyester boten. Maar na veel experimenteren
met 2-componenten kunsthars
en omdat je maar een klein beetje nodig hebt bij het repareren
van een radiokastje zweer ik tegenwoordig bij de 2-componenten
epoxylijm van Bison, en wel deze:
|
||
|
* |
||
|
Deze lijm hecht enorm wat belangrijk
is bij een dunwandig bakelieten radiokastje. Hecht veel beter dan
de polyesterhars uit de eerdergenoemde reparatiesets.
Het is wel even wennen, want de uithardingstijd is - afhankelijk van de omgevings temperatuur - slechts ca. 10 minuten. Je moet dus van te voren de brokstukken in elkaar passen en op volgorde van lijmen klaar leggen. Maar het resultaat is net zo sterk als het oorspronkelijke bakeliet. Het in de juiste kleur maken kan met kleurpigment uit de hobbywinkel, maar ik doe dat met alcoholbijts in poedervorm, te koop bij de NVHR-beurs. Er is daar altijd iemand die een demonstratie over politoeren geeft. Ik gebruikte voor deze radio de kleur "notenhout". En inmiddels heb ik de radio met Commandant 4 gepoetst en weer in elkaar gezet. Ik ben best tevreden over het resultaat: |
||
|
* |
||
| In ieder geval een stuk beter dan hoe het was.......... | ||
|
* |
||
|
Tot slot een foto van de bovenzijde
van het toestelletje, waar ook de bedieningsknoppen zitten.
Het reproschaaltje van Ben Dijkman
is werkelijk prachtig en dat vind ik erg belangrijk want dat is
tenslotte de het eerste "aangezicht" van zo'n oud
toestel.
|
||
|
* |
||
Als je voor een brommende 50-er jaren radiootje een 2x50uF elco nodig hebt zijn er nog wel nieuwe exemplaren te koop, maar dan staat er ineens zo'n nieuw ding te glimmen tussen de door sigarenrook gepatineerde overige, meer dan 60 jaar oude onderdelen. Dus heb ik vandaag een oud exemplaar gereviseerd. Je kunt zo'n elco alleen openen door de felsrand aan de onderzijde voorzichtig open te buigen. Dat gaat eigenlijk heel gemakkelijk met een kleine schroevendraaier. De grote zeskantmoer dient daarbij als afsteuning voor de schroevendraaier. Een slangklem eromheen voorkomt dat de aluminium huls inscheurt. Mijn oude 2x50uF bestond uit uit vele opgerolde lagen in zuur gedrenkt papier met aluminiumfolie ertussen. De foto hieronder toont de oude inhoud. |
||
|
* |
||
| Deze elco had geen soldeerlippen voor de aansluiting maar er kwamen twee (rode) draden uit. Dat heb ik dus zo gelaten. De derde draad (zwart) is voor de massa-aansluiting. | ||
|
(foto's: Hans Op den Camp) |
||
|
Als uw vingers beginnen te jeuken om ook een verslag te schrijven van een ERRES radio die u zelf hebt gerestaureerd, en u beschikt niet over een eigen website om dit op te plaatsen, dan wordt u bij deze vriendelijk uitgenodigd door de webmaster van deze site om contact met hem op te nemen; webmaster@vanderheem.info Wel is het noodzakelijk dat er enkele goede foto's geplaatst kunnen worden, bij voorkeur van voor en na de restauratie en enkele details. * service-doc. incl. schema van de KY 483 is hier als PDF-file te downloaden. |
||
|
VDH |
||
